Klasyfikacje olejów silnikowych ACEA i API - jak odczytać oznaczenia?
Rola oleju silnikowego jest niezastąpiona w utrzymaniu prawidłowej pracy silnika każdego pojazdu napędzanego spalinowo. Zapewnia odpowiednie smarowanie, ochronę przed zużyciem oraz utrzymanie odpowiedniej temperatury. Jednakże, aby zagwarantować optymalną wydajność i długowieczność silnika, kluczowe jest stosowanie właściwego oleju, który spełnia określone normy i wymagania.
W artykule tym, przyjrzymy się dwóm z najpopularniejszych systemom klasyfikacji olejów silnikowych: ACEA (Association des Constructeurs Européens d'Automobiles) i API (American Petroleum Institute).
Te dwie organizacje opracowują i ustanawiają standardy dla olejów silnikowych, mające na celu zapewnienie, że każdy olej spełnia określone wymagania i jest odpowiedni do konkretnego typu silnika.
ACEA - standaryzacja europejska
ACEA to skrót od "Association des Constructeurs Européens d'Automobiles" (Stowarzyszenie Europejskich Producentów Samochodów). Oznaczenia ACEA są normami opracowanymi przez producentów samochodów w Europie. Według tej klasyfikacji oleje dzielą się na cztery klasy:
- A: Oleje przystosowane do silników benzynowych
- B: Oleje przystosowane do silników wysokoprężnych
- C: oleje o niskiej zawartości siarki i fosforu (Low SAPS) przystosowane do silników benzynowych z układami katalitycznymi i wysokoprężnych z filtrami DPF
- E: Oleje przystosowane do silników wysokoprężnych w samochodach ciężarowych
W grupach z literą A oraz B po literze występuje cyfra od 1 do 5, przy C znajdują się cyfry 1-4, natomiast symbol E pojawia się z cyframi 1-9. Cyfry te odnoszą się do właściwości oleju w obszarze ochrony silnika przed wcześniejszym zużyciem. Im wyższa wartość – tym lepsze właściwości przeciwzużyciowe.
Na przykład: olej silnikowy z oznaczeniami ACEA A1/B1 dotyczy olejów o niskim współczynniku tarcia i niskiej lepkości dedykowanych do silników benzynowych i Diesla w samochodach osobowych i lekkich dostawczych. ACEA A3/B4 oznacza, że olej jest odpowiedni zarówno dla silników benzynowych (A3), jak i wysokoprężnych (B4), i ma wysoki poziom wydajności. Specyfikacja ACEA C4 stosowana jest w olejach Low SAPS najwyższej jakości do silników z zaawansowanymi układami oczyszczania spalin.
Dozwolone jest stosowanie oleju silnikowego o wyższym oznaczeniu ACEA, niż rekomenduje producent pojazdu. Co więcej, zdarzają się też przypadki, że używanie oleju o wyższym standardzie może być korzystne dla silnika.
API - standaryzacja amerykańska
API to skrót od "American Petroleum Institute". Oznaczenia API skupiają się głównie na specyfikacjach dla olejów silnikowych używanych w Ameryce Północnej. Oznaczenia te również składają się z liter i cyfr, np. API CF-4.
Podstawowy podział dotyczy tutaj silników benzynowych oznaczanych literą S oraz wysokoprężnych oznaczanych literą C. Można także spotkać się z literą F oznaczającą olej do silników diesla opracowany do użytku w wybranych wysokoobrotowych czterosuwowych jednostkach wysokoprężnych.
Druga litera (jeśli istnieje) określa wydajność oleju w konkretnych obszarach, takich jak osłony silnika lub kontrola zużycia. Z reguły, im dalsza litera alfabetu pojawia się po pierwszej literze, tym nowszą normę spełnia olej. W przypadku silnika benzynowego są to litery od A do P, a kategorie diesla opisują litery od A do K.
Trzecia litera (jeśli istnieje) jest przypisana do określonych zastosowań, takich jak wysokie obciążenia lub temperatury.
Czwarta litera (jeśli istnieje) określa okres przejściowy, zanim zostanie wprowadzona nowa specyfikacja.
Na przykład, API SN oznacza, że olej spełnia najnowsze standardy wydajności dla silników benzynowych.
Czym sugerować się przy doborze oleju silnikowego?
Istnieją różne typy silników: benzynowe, wysokoprężne, hybrydowe. Każdy z nich może wymagać innego typu oleju. Podczas dobierania oleju silnikowego do samochodu, najważniejsze jest dostosowanie go do zaleceń producenta danego pojazdu. W instrukcji obsługi lub na korku wlewu oleju powinny być podane wymagania dotyczące lepkości i normy API lub ACEA. W razie wątpliwości, zawsze warto skonsultować się z mechanikiem, który pomoże w wyborze najlepszego oleju do konkretnego modelu.